کمتر داوطلبی این روزها آزمون آزمایشی نمی دهد. آزمونهای آزمایشی مراکز مختلف و شیوه‌های متنوع برگزاری آزمون، اعم از آزمون حضوری، مجازی و …، باعث شده است که بیشتر داوطلبان قبل از برگزاری کنکور سراسری، خود را در آزمونهای آزمایشی محک بزنند؛ کاری مثبت و قابل قبول که می تواند آمادگی داوطلب را برای حضور در جلسه اصلی آزمون بیشتر کند؛ اما داوطلبان باید بدانند که صرف حضور در جلسۀ این آزمون‌ها، ارزشمند نیست و حتی شاید تاثیر منفی نیز داشته باشد؛ چرا که دانش‌آموز تصور می کند همین که در آزمونهای آزمایشی شرکت می کند، موفقیت او در کنکور سراسری تضمین شده است. در این‌جا مواردی را که هر شرکت کننده در آزمونهای آزمایشی باید رعایت کند، ذکر می کنیم:
هدف یادگیری است
هدف از هر آزمون آزمایشی، جزیی کردن و تقسیم کردن مباحث درسی به مباحث کوچک‌تر است تا دانش‌آموز بتواند به تدریج بر مطالب هر درس تسلط پیدا کرده و ظرافت‌ها و نکته های مهم هر مبحث درسی را دریابد. در آزمونهای آزمایشی، داوطلب متوجه می شود که اطلاعاتش در کدام مباحث، کم، یا اشتباه و یا ناقص است و نیاز به مطالعه بیشتر دارد.
جرات «نه» گفتن
بی‌شک در هر آزمونی، داوطلب به تعدادی از سؤال‌ها نمی تواند پاسخ دهد. این عدم پاسخگویی یا به دلیل کامل نبودن اطلاعات داوطلب است و یا به وقت گیر بودن سؤال‌ها باز می گردد. داوطلب موفق کسی است که بتواند این سؤال‌ها را شناسایی کند و وقت خود را صرف آنها ننماید. گاه می شنویم که یک داوطلب برای سؤالی ۵ دقیقه یا حتی بیشتر، وقت می گذارد؛ این‌ها افرادی هستند که می گویند وقتی به سؤالی پاسخ نمی دهند، کلافه می شوند یا ذهنشان تا انتها درگیر آن سؤال باقی خواهد ماند. به این دسته از داوطلبان باید گفت که مفهوم آزمونهای آزمایشی را درک نکرده‌اند و در نهایت برای کنکور سراسری آماده نخواهند شد؛ چون هیچ داوطلبی به تمام سؤالهای آزمون سراسری پاسخ صحیح نمی دهد و بهترین رتبه های کنکور نیز می دانند که لازمۀ موفقیت این است که خود را درگیر یک سؤال یا حتی سؤالهای یک درس نکنند و فقط به سؤال‌هایی پاسخ دهند و گزینه‌هایی را انتخاب کنند که به درستی پاسخ آنها کاملاً اطمینان دارند.
مدیریت زمان
زمان پاسخگویی به سؤالهای کنکور، محدود است. شاید اگر فرصت پاسخگویی چند برابر زمان تعیین شده بود، تعداد قابل توجهی از داوطلبان می توانستند به اکثر سؤال های کنکور پاسخ صحیح دهند؛ اما یکی از ویژگی های آزمون تستی، محدودیت زمان پاسخگویی است، و فردی می‌تواند در آزمون تستی نتیجه‌ای قابل قبول کسب کند که علاوه بر دانش لازم، مدیریت زمان نیز داشته باشد.
در کنکور سراسری، که از چندین درس سؤال می شود و ضرایب دروس متفاوت است، داوطلبان باید به این محدودیت زمان توجه ویژه‌ای داشته باشند. متاسفانه تعدادی از دانشآموزان در آزمونهای آزمایشی به این امر بی توجه هستند و برای مثال، وقتی که از آنها سؤال می شود «چرا درصد شما در درس شیمی صفر است؟» حق به جانب می گویند که وقت کم آورده‌اند و چون شیمی آخرین درس آزمون است، فرصت نکرده‌اند که به سؤالهای آن پاسخ دهند!
بی‌شک گفتن چنین حرفی، عذر بدتر از گناه است؛ زیرا این سخن به معنای آن است که دانش‌آموز، هدف از شرکت در آزمون های آزمایشی را متوجه نشده و یا فراموش کرده است.
این افراد همان دانش‌آموزانی هستند که در آزمونهای آزمایشی و یا هنگام تست زدن شخصی از ماشین حساب استفاده می کنند و بعد سر جلسه آزمون اصلی، از محاسبات ساده ذهنی باز می مانند و یا مجبور می‌شوند که وقت زیادی را صرف ضرب و تقسیم کنند. همان افرادی که سؤالهای سخت اولین درس‌ها را پاسخ می دهند، اما به سؤالهای آسان آخرین درس‌ها نمی رسند و به این نکته توجه ندارند که می توانستند به جای پاسخگویی به یک سؤال سخت، به چندین سؤال آسان پاسخ دهند.
پس در آزمونهای آزمایشی، تلاش کنید که مدیریت زمان را بیاموزید و زمان در دست شما باشد و شما اسیر وقت نشوید و به این ترتیب، آمادگی لازم را برای حضور موفق در آزمون سراسری کسب کنید.
افزایش سرعت و دقت
حتماً شما نیز می دانید که تعدادی از داوطلبان در جلسه آزمون، به دلیل بی‌دقتی، گاه گزینه صحیح را به صورت اشتباه در پاسخنامه علامت می زنند و یا به طور کامل، خانه گزینۀ صحیح را پر نمی کنند. عده‌ای نیز به نکته کلیدی سؤال یا گزینه‌ها دقت نمی کنند و به همین دلیل، با وجود دانش لازم، نتیجه خوبی به دست نمی آورند. آزمونهای آزمایشی فرصت مناسبی برای کسب مهارت های لازم در موارد یاد شده است.
مطالعه همه دروس
برخی از دانشآموزان برای شرکت در آزمون سراسری، فقط به مطالعۀ درس‌هایی می پردازند که به آنها علاقه‌مندند یا برآنها تسلّط دارند، و درس‌هایی را که به نظرشان دشوار است یا علاقه‌ای به آنها ندارند، رها می کنند؛ در حالی که لازمۀ کسب یک رتبۀ خوب، مطالعۀ تمام دروسی است که در آزمون سراسری ضریب دارد. برای مثال، نباید تنها به درس‌های اختصاصی توجه کرد و درس‌های عمومی را رها نمود یا برای بعضی از درس‌های اختصاصی وقت بسیار گذاشت و سایر درس‌ها را کم اهمیت فرض کرد. در عمل هم می‌بینیم که در کنکور داوطلبانی که از میانگین خوبی در تمام دروس برخوردارند، وضعیت بهتری دارند نسبت به دانش‌آموزانی د که در برخی از دروس درصدی عالی و در برخی دیگر از درس‌ها درصدی پایین دارند.
خوشبختانه در آزمونهای آزمایشی از تمام دروس سؤال طراحی می شود. به همین دلیل، داوطلبی که با برنامۀ این آزمون‌ها همراه می شود، می تواند همه دروس را مطالعه کند و توانمندی خود را در تمام درس ها بیازماید.
تحلیل آزمون آزمایشی
بدون توجه به تحلیل هر آزمون بعد از برگزاری آن، هیچ یک از موارد بالا امکان پذیر نیست. وقتی دانش‌آموزی بعد از برگزاری آزمون، سؤال ها را بررسی و تحلیل نمی کند، نمیتواند متوجه شود که چرا نتیجۀ خوبی در برخی از دروس کسب نکرده است؟ آیا دانش کمی داشته یا سرعتش در پاسخگویی به سؤال‌ها مناسب نبوده است؟ مدیریت زمان نداشته یا دقت کافی نداشته است؟ حتی دانش‌آموزی که آزمون را خوب داده است، باید تحلیل آزمون کند تا دلایل پیشرفت و موفقیت خود را متوجه شود و بتواند روی موارد مثبت تاکید بیشتری داشته باشد تا در آزمونهای بعدی بتواند نتیجه خوب خود را حفظ کند.
چنان‌چه داوطلبی بگوید نمی‌دانم چرا آزمونم را خوب نداده‌ام، یعنی تحلیل آزمون نکرده است. چنین فردی نمیتواند راهکار مناسبی را برای پیشرفت خود پیدا کند؛ چون به نقاط قوت و ضعف خود آشنایی ندارد.
برخی از دانشآموزان قبول دارند که تحلیل آزمون اهمیت بسیاری دارد، اما می گویند که انجام این کار، وقت گیر است و آنها فرصت یا حوصلۀ وقت گذاشتن برای تحلیل آزمون را ندارند. به این دسته از افراد باید گفت که صرف آزمون دادن، هیچ کمکی به آنها نخواهد کرد و حتی می تواند به آنها امید واهی داده یا به دلیل کسب نتایج نامناسب آنها را دچار یاس نماید و آنها چند روزی را به دلیل همین سرخوشی کاذب یا یاس بی فایده، از دست بدهند.
در پایان باید بگوییم که اگر کسی باری به هر جهت و بدون آمادگی قبلی و تحلیل بعدی، در آزمونهای آزمایشی شرکت کند، تنها وقت و هزینۀ خود را به هدر داده است و نباید امید موفقیت داشته باشد.
